19 maart 2010

Dieren lijden niet zo zeer

Om vlees te eten en tegelijkertijd de cognitieve dissonantie (eindelijk kan ik dat woord een keer gebruiken) te vermijden, dat voor jouw kleine genoegen een dier moest lijden en sterven, worden meerdere strategieen gebruikt (en ik spreek uit ervaring):

1. In de natuur worden dieren ook gegeten.
2. Dieren zijn een lagere levensvorm, waar maak je je druk om?
3. Dieren hebben geen bewustzijn zoals wij, de mensen, en daarom lijden ze niet zo zeer.


De eerste twee argumenten zijn eenvoudig te ontmantelen:
-1a: Ja, maar dieren die andere dieren eten kunnen niet anders, mensen wel.
-1b: Ja, maar niet op een industriele manier waarbij het slachtoffer zijn hele leven lang gevangen wordt gehouden.
-2:  Bij nader inzien is deze toch niet zo makkelijk te ontmantelen. Ik kan zeggen dat dat wreed en gevoelloos is, maar dan zeg jij: nou en? Wreed en gevoelloos te zijn is tegenwoordig niet meer slecht. Wat dacht je hiervan: Als je werkelijk zo denkt, dan hoed je voor de dag dat je tegenover een nog hogere levensvorm komt te staan.


Maar de derde is iets subtieler. We WETEN niet zeker in hoeverre dieren lijden, omdat ze het ons niet kunnen vertellen. Mijn mening daarover is het volgende. Lijden kan op veel verschillende manieren: pijn, honger, vermoeidheid, gebrek aan bewegingsvrijheid, gebrek aan sociale kontakten met soortgenoten, und und und. Wat al deze manieren van lijden met elkaar gemeen hebben, is dat het gevoelens zijn. Er komen geen bewuste denkprocessen bij te pas. Iedereen die wel eens een huisdier heeft gehad, weet dat je dieren van veel kunt beschuldigen, maar niet dat ze geen gevoelens hebben. Dieren zijn blij, ze schrikken, ze hebben honger, ze kunnen bang zijn, ze kunnen doodsangst hebben (zelfs al weten ze volgens ons niet dat ze gaan sterven), ze kunnen geirriteerd en boos zijn, ze kunnen voorvreugde hebben. In feite kunnen we stellen dat dieren juist op dit gebied de meeste overeenkomst met ons hebben. Dat is ook niet zo gek, want wij zijn tenslotte ook dieren, we hebben alleen een groter stel hersens. En daarom lijden dieren hoogstwaarschijnlijk precies zoals wij.

Natuurlijk kun je er ook gewoon niet aan denken, net als aan de dood. Maar dan maak je je er te gemakkelijk vanaf.

24 opmerkingen:

  1. Waarom niet gewoon vlees eten in het volledige bewustzijn dat daarvoor dieren geleden hebben?
    Als mensen elkaar steeds het allerergste aandoen, waarom dan ook niet dieren?
    Dieren die niet geleden hebben zijn waarschijnlijk lekkerder. Daarom kort voor de slacht niet meer kwellen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. En de krop sla? Iemand die aan de krop sla denkt?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat een mooi woord weer, voorvreugde.

    Ben je nu al vegetariër geworden of ben je nog teveel gehecht aan je schuldgevoelens?


    NB
    Wil je even OZ der nieuwe column doorlinken?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben nu ongeveer 80% vegetarier.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. 1a Dieren kunnen niet anders? Waarom niet?

    Dieren passen zich aan de omgeving aan. Zoals het beschikbare voedsel. Darwin, je weet wel van die Beagle-serie, trof op elk Galapagoseiland een aangepaste Tortoise aan. Die op het eiland met weinig gras heeft een lange nek en een wijde opening in het schild om (hoog) bladeren en cactussen te eten.
    Er is een (heel) uitgebreid artikel Galápagos tortoise.

    1b Gevangen gehouden = Domesticatie? Poes en hond zijn als gevangenen aan te merken?

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Emigrant: Ik neem aan dat dat cynisch bedoeld is.

    @Cohler: Een leeuw of een tijger of een hyena kan bijvoorbeeld niet overstappen op groente en fruit. Als ze geen prooi vinden, dan sterven ze van de honger. Ze kunnen theoretisch daar naartoe evolueren, maar dat is niet van de ene dag op de andere.
    Bij gevangen houden dacht ik aan kippen en varkens in grote schuren zonder daglicht met minder bewegingsvrijheid dan mensen hebben die in de gevangenis zitten. Als deze dieren net zo gehouden zouden worden als huisdieren, dan was er niets aan de hand.
    We denken dat we deze massa-productie nodig hebben, maar dat is niet waar. Het enige dat de massa-productie ons biedt is veel vlees voor weinig geld. Bij bijvoorbeeld de productie van auto's is dat allemaal geen probleem. Bij dieren wel.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Bob: Dat weet ik niet, Bob, of ik dat cynisch bedoeld had. Ik bedoel eigenlijk nooit iets cynisch, maar dan zeggen andere mensen dat het cynisch is. Ze bekijken het maar; ik moet er altijd wel bij lachen.
    Vlees eet ik heel weinig, daar de dokter het mij ontraden heeft. Maar dan wel graag van een lekker dier.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. @emigrant: Het klinkt cynisch, omdat ik ervan uitga dat je het niet in orde vindt dat mensen elkaar het allerergste aandoen. Je presenteert het meer als voldongen feit waar je je bij neergelegd hebt, omdat er toch niets aan te doen is. Aan de mishandeling van dieren is wel iets te doen. Aber es geht vielen einfach am Arsch vorbei.

    Mijn vader mag ook geen vlees meer eten. Slecht voor de arthrose.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Voor sommige mensen is vlees misschien slecht maar een probleem is wel dat mensen vleeseters zijn. Als we het over evolutie gaan hebbenn is er dan dus wel een probleem. Passen we ons aan, zoals de schildpadden die we nu op de Galapagoseilanden vinden, of sterven we uit, zoals als de schildpadden die we niet zien op de Galapagoseilanden.

    Rob A.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Het gedrag van mens ten opzichte van het dier is dermate onsamenhangend en ongerijmd (knuffelen en martelen, eten geven en opvreten, habitat vernietigen of met olie besmeuren en dan enkele exemplaren weer redden), ik geloof inderdaad niet dat daar nog een zinvolle ethiek van te bakken is.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Het eten van vlees is op zich niet verkeerd,(alhoewel onnodig-ik heb daar goede ervaringen mee) maar het houden van dieren op een dieronterende manier is dat wel degelijk. Wie onschuldig wil zijn eet alleen vlees van dieren die een normaal leven hebben geleid. Te koop in vrijwel alle supermarkten als biologisch vlees en bij speciale Scharrel of groene slagers.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Jullie hebben gelijk Bob & Margreet, op de Galapagoseilanden zijn geen roofdieren. Daardoor is er ook geen vluchtgedrag.

    Redmond (O'Hanlon) op de Galapagoseilanden:

    "Het zijn voor mij ook wonderen, ik vind het betoverend dat je hier zo met je vrienden kunt zitten. Je gaat gewoon geloven in Adam en Eva en het paradijs. En hier zie je onze gelijken. Het zijn net huisdieren maar ze zijn wild. Zoiets heb ik natuurlijk nog nooit gezien. Je kunt gewoon naar zeeleeuwen toelopen. Een geweldig gevoel, dat je vrienden hebt in het dierenrijk....Je moet over ze heen stappen, ongelooflijk. Ik ben gewend dat dieren doodsbang voor me op de vlucht slaan. dat is afschuwelijk."

    Roofdieren zijn ook een product van de evolutie? Terug is moeilijker?.

    Een koetje op balkon en een paard in de gang is ook niet handig als je in een stad woont. Moeten we steden afschaffen?

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ik heb niet veel ervaringen met dieren. Honden mogen mij niet en ik heb een hekel aan honden. Verder geen boerde- en paardrijervaringen.

    De enige ervaring die ik heb is met onze aanloop kat. Dat beest is 15 jaar bij ons gebleven en hebben we toen in laten slapen wegens zware medische problemen. Die kat kon gewoon weg lopen, wat zij al eerder gedaan heeft toen zij bij ons introk. Dat klinkt dus niet echt als gevangenschap.

    Maar ook daar is wat van te zeggen. Zo kreeg ze bergen jonkies. Mijn moeder verzoop de helft binnen een uur en de andere helft mocht 6 weken met de moeder kat meehobbelen. Daarna werden ze geadopteerd zonder de moeder kat daar ook maar enige inspraak in had. Na dat verzuipen was de kat al van slag. Die zocht zich de pleuris. En als haar overige jonkies na 6 weken zomaar vertrokken waren, dan bleef zij ook zoeken en janken.

    Aan het eind van haar leven kon ze enorm depressief zijn. Dus per kilo heeft zo'n beest naar mijn gevoel evenveel eenheden ziel, geest en bewustzijn als een mens. Het kan ook meer zijn.

    Zelf ben ik een semitariër en eet ik circa 60 gram vlees per dag. Echt dierbewust eet ik niet, meer milieubewust (veel varkens en koeien op de aardbol is een te zware belasting voor het milieu) en gezondheidsbewust (varkens zijn idd onrein; de Bijbel, Torah en Koran kloppen wat dat betreft).

    Veder ben ik het met Midas Dekkers eens dat je niet alleen de lekkere en makkelijk te slachten delen van een beest moet eten, maar het liefst alles. Ook dat doe ik middels goedkope hamburgers die voor 60% van kippenrestvlees zijn gemaakt.

    Ik heb al bedacht dat er honden en katten zijn die van hun verzorgers dagelijks meer eerste klas vlees krijgen dan ik. Helaas kan ik daar weinig aan doen. Behalve dat ik huisdiervrij ben.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Rob, de mens is geen vleeseterr, maar een alleseter (omnivoor). Ik ken veel mensen die vegetarier zijn, en die sterven niet uit. Het zou zo maar kunnen dat de mensen naar het vegetarisme evolueren. Het punt is dat je als mens volkomen gezond en lekker kunt eten zonder vlees. Het is niet nodig. Het is alleen maar lekker. Net zoiets als roken, behalve dat roken moreel gezien veel beter is dan vlees eten, omdat je met roken hoofdzakleijk jezelf schaadt.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. De prijs van vlees moet vreselijk omhoog, dan zijn we van een hoop overconsumering af. Het is toch van de zotte dat we een kilo van een koe kunnen kopen voor een paar euro's? Of een hele kip? Ik vind dat misdadig. Vlees moet weer luxe worden. Net als autorijden, trouwens. Leve de oliescharste!

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Bob, ik weet dat dat de gangbare opvatting is maar we zijn toch biologies meer gebouwd als vleeseters. Voordat we biologies gezien echt vegetarier zijn zal nog wel even duren want we hebben nog steeds maar 1maag en niet een stuk of 7.

    Rob A.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Ik heb ooit begrepen dat het niet meer eten van vlees of andere dierlijke producten uiterst slecht is voor ons gestel. Ik kan niet meer terughalen wat nu precies de redenen waren, maar wij mensen hebben dat vlees op de een of andere wijze nodig. Ik denk dat het vooral fout is gegaan toen we als consumenten niet meer gewoon genoegen namen met een lapje vlees per drie dagen, maar elke dag vlees wilden eten, desnoods tegen wil en dank. De industrie die daarvan het gevolg is maakte dieren tot industrieel product. Met beestachtige technieken om te fokken, vet te mesten en daarna te slachten. Maar aan de andere kant kijken wij wellicht iets te vaak en te veel naar dieren als huisdier. De vroegere keuterboer at ook zijn eigen stallen leeg als het zo uit kwam en melkte daarbij de koeien voor eigen gebruik of de productie van kaas. IK ben zelf wel een vleeseter, maar heb plaatsvervangende schaamte als ik weer eens een vrachtwagen vol slachtvee passeer. Meestal in de ochtendfile, zij op weg naar hun einde, ik naar het nieuwe begin van een werkdag....Aan het einde daarvan eet ik dan meestal een stukje vlees of gevogelte....Schande natuurlijk!

    BeantwoordenVerwijderen
  18. "Ik heb ooit begrepen dat we vlees nodig hebben". En dat is voor jou een argument? Je hoeft je niet te schamen Leo, als je er wat aan doet.
    Je hebt geen vlees nodig, ook niet met een maag. De enige mensen die vlees nodig hebben zijn mensen met een tekort aan ijzer.

    BeantwoordenVerwijderen
  19. @Rob: Hoeveel magen heeft een konijn? En een varken?

    Een koe heeft meerdere magen omdat hij alleen maar gras eet. Gras is zo slecht verteerbaar dat hij het moet herkauwen en meermaals verteren.

    Overigens worden koeien in de bio-industrie gevoerd met "vleesmeel", een mooi woord voor gemalen slachtafval. Dat is ondere andere de oorzaak geweest voor het ontstaan van BSE, de gekke koeien ziekte.

    BeantwoordenVerwijderen
  20. "Ik denk dat het vooral fout is gegaan toen we als consumenten niet meer gewoon genoegen namen met een lapje vlees per drie dagen, maar elke dag vlees wilden eten, desnoods tegen wil en dank. De industrie die daarvan het gevolg is maakte dieren tot industrieel product."

    Inderdaad. En net zoals de consumenten er mede verantwoordelijk voor zijn dat de bio-industrie is ontstaan, zo kunnen ze ook helpen om ze weer af te schaffen. Bijvoorbeeld door op te letten wat voor vlees je koopt. Biovlees bijvoorbeeld. Of helemaal geen vlees.

    Vroeger kon je je er nog op beroepen dat je niet wist hoe het er aan toe ging in de bio-industrie, en die industrie doet er alles aan om dat zo te houden, maar tegenwoordig weten we genoeg en gaat die smoes gaat niet meer op.

    BeantwoordenVerwijderen
  21. @OZ: Als dieren humaan behandeld worden, dan is vlees automatisch duurder. Zo slaan we twee vliegen in een klap.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. @ Leo: jee, hier kijk ik weer van op.
    @ Bob 09:39: precies.
    en verder: "De enige mensen die vlees nodig hebben zijn mensen met een tekort aan ijzer."
    Dat is dus niet 100% waar. Mijn nietig voorbeeldje: na decennia verwoede pogingen te hebben gedaan om vegetarisch te worden (en zelfs op een blauwe maandag macrobiotisch, god beware me), kwam ik op mijn 40ste erachter dat ik een van de weinige mensen ben die eiwit slecht opnemen. Ik kan wel kilo's tofu, tempeh, quorn etc... innemen, het eiwit ervan wordt door mijn lichaam niet goed opgenomen. Ik moet dus af en toe echt vlees of vis eten. Op een of andere manier erkent mijn stofwisseling dat eiwit beter.
    Maar zelfs met iemand met zo'n kwaal is het goed te doen met een paar keer per week. En dan neem ik uiteraard alleen diertjes die een zo lekker mogelijk leventje hebben gehad. Geen bio-industrie bij ons thuis, al 25 jaar niet. Alleen biologisch, want scharrel is ook maar niets. Scharreldieren hoeven ook niet naar buiten van de wet. Biologische wel.

    Ik wil ook heel graag dat we hun seksleven terug geven aan de dieren. Dus op de ouderwetse manier koeien door de stier laten dekken, en niet meer door die pornografische tubetjes.

    Last but not least: ik stem om deze redenen, uiteraard, PvdD.

    BeantwoordenVerwijderen
  23. @OZ - Je hebt ongekende kantjes aan mij ontdekt??? :)

    BeantwoordenVerwijderen
  24. Oz, je bent de eerste bij wie ik daarvan hoor, van die eiwitopname.
    Ik heb jarenlang vegetarisch gegeten en bij mijn eerste zwangerschap heb ik op een gegeven moment last gekregen van ijzertekort maar als ik beter had opgelet had ik dat misschien kunnen voorkomen.
    We gebruikten wel melk, kaas en eieren. Toen onze oudste zoon ee maand of acht oud was zijn we weer af en toe vlees gaan eten.
    We waren bij vrienden en kregen daar schapenvlees. We waren niet zo principieel dat we ook van anderen verwachtten dat ze vegetarisch kookten voor ons. Onze baby kreeg een botje met wat vlees eraan in zijn hand en liet het niet meer los. Hij bleef er aan knagen en sabbelen alsof hij al maanden niets te eten gehad had.
    We hadden het idee dat hij behoefte had aan vlees en dat we hem tekort zouden doen door het hem helemaal te ontzeggen. Al onze kinderen vinden het al vanaf dat ze baby zijn erg lekker om vlees te eten.
    Wij eten meestal één of twee keer per week vegetarisch, drinken biologische melk waarbij de kalfjes bij de koeien mogen blijven. Over het seksleven staat niets op het pak.
    Als we vlees eten dan meestal weinig: 50 gram pp of minder en vaak biologisch.

    Nog steeds komt er af en toe een kippenpootje of speklapje van de AH op tafel en dat wordt dan met smaak opgegeten.

    BeantwoordenVerwijderen