23 mei 2009

Huisvlijt

Sinds ruim 5 jaar heb ik pianoles. Vroeger in mijn tienerjaren heb ik klarinet en saxofoon gespeeld, en ik heb zelfs een blauwe maandag met een elektrische gitaar in een bandje gespeeld, net als ongeveer de helf van de bevolking. Ik heb zelfs auditie gedaan bij een conservatorium, maar ik heb het toelatingsexamen niet gered. Achteraf gezien maar goed ook, want met mijn middelmatige talent had ik waarschijnlijk geen droog brood verdiend in de muziekbusiness.

Muziek is een wunderbare hobby. Je leert een beetje theorie, je leert mooie muziekstukken te spelen. Een van de leuke dingen is dat je bij het oefenen steeds nieuwe dingen leert. Dingen die je eerst niet kan, neem je uit elkaar in kleine stukjes, je maakt er oefeningen voor en het wonder gebeurt: opeens kun je het. Dat is zeer bevredigend. Sommige dingen lukken natuurlijk niet, die zijn te hoog gegrepen, of je hebt het in eerste instantie onderschat. Je denkt: als ik het 2 of 3 keer achter elkaar probeer, dan gaat het vanzelf. Als dat niet lukt, moet je een pas op de plaats doen en voor jezelf toegeven dat je ergens tegenaan bent gelopen dat je nog niet kunt, en je moet er serieus aandacht aan besteden. Je moet de tijd nemen het probleem verwerken, je kunt de weg niet afsnijden. Als je er zo mee aan het werk gaat, zul je meestal merken dat het na een tijdje inderdaad lukt. Is dat niet het geval, dan is het werkelijk te hoog gegrepen, en dan kun je niet anders dan het stuk wegleggen en het later nog eens proberen.

Het stuk in het filmpje is een etude van Chopin. Chopin is samen met Beethoven mijn lievelingscomponist van pianomuziek. Mijn muziekleraar is ook gek van Chopin, dus dat komt goed uit. De etudes van Chopin zijn, anders dan andere etudes, ook altijd mooie muzikale stukken. Deze etude is de eerste van drie, die in 1839 voor een boek genaamd 'Methode des Methodes' geschreven werden. In deze etude wordt een bepaalde zogenaamde polyrhytmiek geoefend. Polyrhytmiek betekent meerder ritme's tegelijk door elkaar heen. In dit geval speelt de linkerhand een gewoon ritme van achtste noten in de vierkwartsmaat. De melodie van de rechterhand gaat daar tegenin met triolen van kwartnoten. Dat betekent dat je continu links vier tonen speelt terwijl je rechts drie speelt. In de popmuziek en jazz komen triolen zeer veel voor, maar niet in dit ritme. Daar is het normaal gesproken twee tegen drie. Ik zit te denken of ik een bekend voorbeeld kan verzinnen... In het nummer Back To Black van Amy Whinehouse zingt ze in het refrein 'He only said goodbye with words...“; de woorden He Only Said zijn precies een triool tegen twee kwartnoten van het ritme. Misschien kun je je er zo iets bij voorstellen.

Omdat ik in het begin de 4 tegen 3 triolen absoluut niet kon spelen, heb ik ze wiskundig uitgeschreven. Je krijgt dan zoiets:
L: 1 x x 2 x x 3 x x 4 x x 1 x x 2 x x 3 x x 4 x x
R: 1 x x x 2 x x x 3 x x x 1 x x x 2 x x x 3 x x x

Dat was volgens mijn pianoleraar wel interessant, maar zo mag je niet denken als je het stuk voordraagt. Dat doe ik dan ook niet, het is alleen een hulpmiddel geweest om de beginselen te leren.

12 opmerkingen:

  1. Kwam zelf nooit veel verder dan het triangel en zelfs dat ging nog niet zuiver.... Maar luisteren naar goede muziek is wel een soort van passie en ik luister dus naar van alles en nog wat. Van klassiek tot stevige rock. Maar begrijpen hoe het pianospel gaat is voor mij onmogelijk, net als ik niet begrijp hoe een raket functioneert, terwijl ik het gebruik daarvan ook met veel belangstelling volg.....

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik kom ook niet verder dan de triangel.

    Oh ik kan trouwens wel héél goed gitaar spelen: airguitar :p

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik heb eens iemand leren kennen die pauken speelde in een beroepsorkest en hem toen nogal beledigd toen ik hem vroeg of dat een beroep is: pauken spelen. Waarschijnlijk beledig je iemand die triangel speelt ook op deze manier...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Leuk met dat links en rechts uitgeschreven. Ik krijg nu nog meer bewondering voor mensen die piano of een ander instrument kunnen bespelen.

    Inmiddels begin ik een angstig vermoeden te krijgen dat we hier met een superbob te maken hebben: Wetenschappelijke verhandeling over straling, een halve marathon uitlopen, ingewikkeld piano spelen. Wat is het volgende blog? Eigen auto ontworpen, schuur gebouwd, boek geschreven, aardbeving voorspeld.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Je hoeft toch ook jouw brood niet te verdienen met muziek. Dat doe je, neem ik aan, ook niet met hardlopen. Je speelt leuk en dat wiskundig uitschrijven... Tja, het zal wel zo zijn als jouw muziekleraar zegt. Muziek is toch meer gevoel dan ratio.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Muziek heeft inderdaad meer met gevoel en talent te maken Vedat. De wiskundige uitshrijving kan misschien wel mensen helpen die totaal helemaal geen gevoel voor muziek hebben. Bij deze wil ik Bob dus bedanken voor de wiskundie uitleg.

    Rob A.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Marjan: Goede titel voor een stripverhaal, superbob. Wacht maar tot ik bericht heb over: mijn cursus vliegen met ultralight, parapente, rijk worden aan de beurs (uche uche), fietstochten, hoe sla je een mooie vrouw aan de haak, windsurfen, snowboarden.

    Ik vind dus eigenlijk wel veel dingen leuk om te doen; jammer genoeg heb ik maar een mensenleven om alles onder te brengen. En het grootste gedeelte daarvan breng ik door op het werk...

    @Vedat: Dank je. Nee, ik verdien mijn brood met iets degelijks; ik heb daarmee noodgewongen het advies van mijn vader gevolgd. Ik programmeer systeemsoftware voor CNC-machines.

    @Rob: Graag gedaan.

    Behalve de genoemde redenen in deze blog speel ik ook piano in de hoop dat andere mensen het mooi vinden om te horen. Ik beeld me in dat ik stukken, als ze niet te moeilijk zijn, zo kan spelen dat het mooi is om naar te luisteren. Ik wil dan niet horen: 'goed gespeeld' maar liever 'dat is een mooi stuk'.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik heb ook een blauwe maandag piano gespeeld, maar mijn struikelblok was ook het samenspelen van de rechter en linkerhand. Leuk hoe je die triolen versus de 4 kwartsmaat uitschrijft en analyseert:-)
    Overigens ben ik na het mislukte pianojaar dwarsfluit gaan spelen, met meer succes. Daar werken je handen tenminste samen.... :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  9. 'Ik programmeer systeemsoftware voor CNC-machines.'

    Leuk, Bob, zelf heb ik onlangs voor een bedrijfsblad geschreven over mensen die daarmee werken (jachtbouw).

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik heb altijd het idee, dat mensen die muziek kunnen maken (ehhh...zonder dat je watjes in je horen hoeft te doen;-))
    op de een of andere manier hyperintelligent moeten zijn. Want op mij komt het allemaal toch een beetje over als wiskundig abacadabra!

    En ook ik heb op een blauwe maandag een muziekinstrument bespeeld, een plastic blauwe blokfluit, leeftijd acht jaar (van mij, de blokfluit was spiksplinternieuw!)

    maar mocht mijn vader zich al verkneukelen en mij al als soliste op een of ander buitenlands podium te zien zitten...dan moet ik hem wel hevig hebben teleurgesteld...arme man.

    chopin en beethoven zijn ook wat ik het liefst hoor als we het over klassieke muziek hebben, chopin omdat het zo´n zachtaardige man was en omdat hij die spannende affaire had met die George Sand (of was dat Liszt?)

    en beethoven, van hem vind ik de pianoconcerten erg mooi

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ik heb ook heel lang klarinet gespeeld. Piano is niet mijn ding. Op de een of andere manier lukte me de coordinatie niet. Hoewel ik wel erg goed kan typen ;-). Was er ook niet echt geinteresseerd in. Voelde me als klarinettist altijd gediscrimineerd bij muziekles op school. Daar stond altijd de piano centraal.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Nu ik erover nadenk, speelde niemand in mijn omgeving piano als kind. De eerste mensen die ik heb leren kennen die serieus piano speelden, waren op het HBO. Het was bij ons niet in de mode.

    BeantwoordenVerwijderen