Zelf-experiment: Ritalin

Na een paar sensationele artikelen in de landelijke weekbladen, en ervaringsberichten van kennissen in het ziekenhuis, heb ik besloten om zelf eens een portie te proberen van Ritalin.

Ritalin is enerszijds een medicijn dat zeer succesvol wordt ingezet bij kinderen die last hebben van ADHD. Deze kinderen zijn bijvoorbeeld hyperactief, kunnen zich slecht concentreren, en springen van de hak op de tak. Ze zijn regelrechte lastpakken in de klas op school, voor ouders zijn ze zeer vermoeiend, en ze staan hun eigen ontwikkeling in de weg omdat ze weinig dingen tot een goed einde brengen; voordat het zover is, zijn ze alweer door iets anders afgeleid.

Het middel wordt door zijn succes enigszins gedemoniseerd. Doordat het zo goed werkt zou het de artsen ertoe verleiden de kinderen te snel met medicijnen rustig te krijgen, terwijl er misschien alternatieve behandelingen mogelijk zijn. In Der Stern werd betoogd dat Ritalin helemaal niet nodig is, want als je met de kinderen naar een werkkamp in de gezonde natuur gaat, dan gedragen ze zich ook beter. Dat klopt natuurlijk, maar is wel een eind van de realiteit verwijderd. Als ik op vakantie ga naar een mooi gebied, dan heb ik ook geen last van werkstress en contratiestoornis, hallo!

Anderszijds wordt het in toenemende mate door 'gezonde' mensen toegepast als hulpmiddel bij activiteiten waar geestelijke prestaties en concentratie verlangd worden. Bijvoorbeeld studenten in de examentijd. Er zijn natuurlijk bijwerkingen, maar vergeleken met andere medicijnen en drugs zijn die zo onschuldig, dat zelfs ik het aandurf. In een artikel in der Spiegel las ik erover. Het spul maakt je niet intelligenter, maar zorgt ervoor dat je de aanwezige capaciteiten beter benut. Het blijkt dat studenten die sowieso al goede resultaten hadden, minder baat hebben bij dit middel dan middelmatige of zwakke studenten.In het artikel werd geschreven over een vrouw die het middel kreeg voorgeschreven van haar arts nadat ze nogal in de put zat en zich overbelast voelde. Het middel bewerkte wonderen. Ze nam het lange tijd, in totaal enkele jaren. Haar prestaties schoten in de hoogte. In haar beroep kwam ze verder. Ze was in staat 's avonds na het werk nog papieren van de zaak door te nemen, kranten en tijdschriften te bestuderen, en de kinderen te verzorgen. Na een tijdje klaagde haar man echter dat ze 'niet meer dezelfde persoon' was. Ze had duidelijk overdreven en was verslaafd geraakt.


Maar zover hoeft het niet te komen. Van iemand die het middel voorgeschreven had en nog restanten had, heb ik een doosje gekregen. Een speciaal doseerpilletje met 36 mg, dat zijn werkstof verspreid over de dag afgeeft.

Werkte het? Moeilijk te zeggen, ik denk het wel. Ik lette de hele tijd op of ik me beter zou kunnen concentreren, en waarschijnlijk concentreerde ik me alleen daardoor al beter. Ik merkte het al op straat in het verkeer, op de fiets. Ik was meer gefocusd, en lette beter op. Op het werk merkte ik dat ik gesprekken beter kon volgen. Normaalgesproken verlies ik vaak de draad van het verhaal als het me niet zo interesseert, maar nu was ik steeds in staat tijdens het luisteren te recapituleren en de draad weer op te pakken. Bij het werk merkte ik het ook. Bij het soort werk wat ik doe (machines programmeren), is een goede concentratie eigenlijk belangrijker dan slimheid. Het gebeurt dagelijks dat je bij de behandeling van een probleem een ander probleem tegenkomt dat eerst opgelost moet worden. Dit proces kan zich herhalen. Het is mij herhaaldelijk gebeurd dat ik zo in 3, 4 niveaus van verschillende problemen moet duiken, om daarna stapsgewijs weer terug naar boven te keren. En dan kun je in de tussentijd nog telefoontjes krijgen over andere problemen die niets te maken hebben met datgene waar je mee bezig bent. Als je je daarbij teveel laat meeslepen op een van de lagere niveaus, zonder de grote lijnen voor ogen te houden, dan kun je veel tijd verliezen, en zelfs compleet stranden zonder dat je het in de gaten hebt. Met behulp van Ritalin ging me dit makkelijker af. Ik was steeds in staat de vorige stap duidelijk voor ogen te houden, het kostte minder inspanning om me te concentreren.

In totaal heb ik het twee keer geprobeerd, eerst op een vrije dag, en een keer op het werk. Ik heb geen bijwerkingen geconstateerd. Maar ik blijf natuurlijk voorzichtig.