28 juli 2009

De carve gijp, les 1

Ook bekend als Powerhalse, power-jibe en speed-jibe. Het wordt ook nog als gybe geschreven. De goed uitgevoerde gijp bij het windsurfen is het grote struikelblok voor de meeste beoefenaars. Sommige mensen doen er jaren over, ikzelf kon het vroeger redelijk, heb de vaardigheid verloren door te weinig routine, en heb het onlangs weer verbeterd door prive-lessen te nemen. Als je het op de video ziet, lijkt het helemaal niet zo moeilijk. Maar er zitten zoveel bewegingen in, en het gaat zo snel, en je kunt zoveel fout doen, daar kun je je als buitenstaander geen voorstelling van maken. Sommige mensen kunnen het van nature, andere moeten er hard voor zwoegen.

Hier is een korte handleiding van mij met een paar aanwijzingen die je nooit ergens leest.

Om goed te kunnen gijpen moet je eerst in planee zijn. Dat wil zeggen, zo snel varen (min. ongeveer 20-25 km/u) dat de plank niet meer IN, maar OP het water ligt. De plank gedraagt zich nu als een waterski en wordt met de voeten en het lichaamsgewicht gestuurd in plaats van het zeil. Het zelfde als bij carve-skis of snowboards, skateboards en wakeboards, enzovoorts.

Zeilen doe je normaalgesproken op halve wind (wind komt van de zijkant), omkeren om in de andere richting te varen doe je door overstag te gaan in de ene richting of te gijpen in de andere richting. Bij het gijpen vaar je van de wind weg, je blijft daardoor beter op snelheid als bij het overstag gaan, en daardoor is het mogelijk een gijp als vloeiende snelle beweging uit te voeren.

Ik begin de gijp door de trapeze los te koppelen van de giek en de achterste voet uit de voetbanden te halen, en dan door middel van voetsturing af te vallen (de richting te veranderen van de wind weg). Daarbij is belangrijk: niet naar achteren te leunen maar naar voren. Dit gaat tegen je instinkt in, omdat je, net als bij het skien, ertoe neigt naar achteren te leunen omdat je dan alles beter onder controle hebt. Het nadeel is echter dat je daardoor snelheid verliest. Je leunt dus iets naar voren, dat bereik je door iets door de knieen te gaan en het zeil mee te bewegen naar voren. Dit heeft het effect dat het zeil naar binnen meeleunt in de bocht, net als een motorrijder die naar de binnenkant van de bocht helt.

Nu laat je de plank in deze houding een eind door de bocht gaan, en daarbij houdt je het zeil dicht. Ook dit gaat tegen je instinkt in, je hebt de neiging het zeil steeds in dezelfde richting t.o.v. de wind te houden, dat wil zeggen het steeds meer te laten vieren, maar ook daarmee verlies je snelheid. Op zijn vroegst als je 90 graden gedraaid hebt laat je het zeil iets vieren, anders zou namelijk de wind van de verkeerde kant in het zeil komen. Nu wordt het 'langzaam' tijd om het zeil om te laten klappen ofwel het zeil te shiften. Tegelijkertijd moeten ook de voeten verplaatst worden. De beginner zal de voeten eerst verplaatsen en dan het zeil shiften, de gevorderde doet het ofwel bijna tegelijkertijd of na het shiften. Ik verplaats eerste de voeten en dan direkt daarna shift ik het zeil. Ik zet daarbij eerste de achterste voet naar voren, voor de voorste voet, en dan haal ik de andere voet uit de voetband en zet hem achter de andere, waarbij de tenen nu in de andere richting wijzen. De oorpronkelijke voorste voet is tot op dit moment in de voetband gebeleven, omdat daarmee de plank beter gestuurd kan worden. Er zijn ook andere voetbewegingen mogelijk. Zo wordt in veel videos de omgekeerde volgorde getoond. Dat moet ik nog eens uitproberen.

Het shiften van het zeil moet snel gaan en met de juiste beweging, dit is het punt waarop de meeste surfers in het water vallen. Voor mij is de juiste beweging een soort ronde draaibeweging met de masthand. Eerst laat ik de zeilhand los. Daardoor klapt het zeil meteen open, je laat het extreem vieren. Op hetzelfde moment zet je de beweging in met de masthand. Gesteld dat de rechterhand masthand is, dan trek je nu met deze hand het zeil naar rechts, quasi van de binnenbocht naar de buitenbocht. De draaibeweging is zo alsof je met een pollepel rechtsom in een grote pan roert. Een beetje van je af, dan naar rechts, dan naar je toe trekken en dan weer terug naar links. Het zeil volgt tijdens deze beweging de mast en is nu, als alles goed gaat, 180 graden gedraaid. Met de vrije hand grijp je nu over de andere arm heen naar de giek aan de andere kant van het zeil, die nu naar je toe gekeerd is. Deze hand (de linkerhand) wordt de masthand op de nieuwe koers. De oude masthand laat los en grijpt nu rechts naast de nieuwe masthand de giek, ook aan de nieuwe kant van het zeil, en wordt zo de nieuwe zeilhand. Dit alles moet snel genoeg gaan dat de plank in planee blijft.

Ik schat dat het verplaatsen van de voeten ongeveer een halve seconde duurt, en het shiften een hele seconde.

Je trekt het zeil nu krachtig dicht, als het goed is vaar je nu nog een stuk op ruime wind en moet je nog een eind oploeven om weer op halve koers te komen. Zo gauw als het mogelijk is weer de voeten in de voetbanden steken.

13 opmerkingen:

  1. Bob je beschrijft het nu zo uit je losse pols,maar om dit even in praktijk te gaan brengen..poehhee
    Dan eerst dit uitprinten, plastificeren en aan het zijl hangen voor je op de plank stapt?
    Ik zou dit echt niet zo kunnen hoor.. ik leer het snelst met het meest effect als het voorgedaan wordt. Nou ja laat maar..ik heb geen plank meer. Maar kijk dan wel graag naar hen die het zo goed kunnen .
    Ik zwaai wel als je voorbij komt .

    Tham

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Niet echt opbouwende kritiek tham, ik surf al heel wat jaren en kan me precies inbeelden wat er bedoeld wordt. ik weet nu wat ik fout doe en ga dit in praktijk proberen te brengen. Dank bob!

      Verwijderen
    2. Hee kijk eens aan. Na zoveel tijd nog een interessent. Veel succes. In augustus was ik surfen (en vliegen) in Denemarken, maar ik heb te weinig routine. Mijn doel was ooit de duck-jibe, maar ik vrees dat dat er niet meer van komt in dit leven.

      Verwijderen
  2. Sorry , dom van Tham maar zijl moet natuurlijk met een korte ei ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hallo Tham. Nee natuurlijk leer je het niet door er een stukje over te lezen en dan op de plank te stappen. Waarom heb ik het dan geschreven? Beats me. Ik heb er ook veel over gelezen, en ik kon nooit de juiste tips vinden die mij over de drempel hielpen. De echte tips heb ik gekregen tijdens de prive-les, toen de lerares(!) mij vertelde wat ik fout deed.

    Ik wilde het gewoon even kwijt. Misschien komt er een verdwaalde windsurfer via Google op deze blog terecht en denkt: hee, daar had ik nog niet aan gedacht.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. hmmm afgaand op dit stuk zorg jij dus wel heel goed voor je lichamelijke gezondheid

    je maakt ons wel nieuwsgierig hoor met je bijdrage bij Tham haar blog

    een balletje opgooien en je dan terugtrekken is best heel gemeen;-(((

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Assyma: Ik doe mijn hele leven lang al aan een of andere vorm van sport, ik eet geen rotzooi, dan heb ik het geluk dat ik een ectomorf ben (word niet dik), en niet zoveel geef om alcohol en zoetigheid.

    Ik ben net nog even wezen kijken bij Tham, maar van nieuwsgierigheid heb ik niets gemerkt. Bij specifieke vragen geef ik altijd antwoord! (M.u.v. persoonlijke).

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Bob, ik las je blog gisteren in de auto vanaf mijn mobiel. Ik vond het allemaal erg knap klinken erg Suberbob-achtig.
    Vandaag heb ik op mijn PC thuis het filmpje bekeken maar dan lijkt het inderdaad een eitje en amper spannend. Je kunt niet eens de giek tegen je hoofd krijgen.

    Toch kan ik me wel voorstellen dat het lastiger is dan het lijkt.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Laat ik nu geen enkel idee hebben waar het hier over gaat? Windsurfen of zo? Dat laat ik dus graag aan de profi's over..

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Hoeveel mensen volgen deze (snel)cursus, Bob?

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Leo: Windsurfen is ook voor amateurs, maar na een bepaalde leeftijd kan je er waarschijnlijk beter niet meer aan beginnen ;-)

    @Vedat: Nog niemand. Het stukje is meer vanuit een impuls geschreven. Ik moest mijn ei even kwijt.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Zo 4 jaar later reageert er weer eens iemand :) Kwam dit toevallig tegen na wat googlen in een poging mijn gijp te verbeteren. Met de masthand het zeil uit de binnenkant van de bocht wegdraaien is iets wat me wel nuttig lijkt, dat gaan we zondag eens proberen. Voor mij blijft het belangrijkste ontspannen en met overtuiging de gijp inzetten. Klinkt voor de hand liggend maar zonder overtuiging te weinig snelheid, te weinig draai daardoor te weinig wind om het zeil om te laten klappen en indien te gespannen te star op het board waardoor ik stabiliteit verlies. En net als met andere lastige technieken in andere sporten, het gaat het beste als ik er het minst over nadenk. Resultaat visualiseren en een voorstelling maken van het gevoel tijdens het proces, niet kapot analyseren...

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Succes met oefenen! Afgelopen dinsdag ben ik weer wezen surfen. De gijp zit er nog wel in, maar de kracht/het uithoudingsvermogen in de handen/onderarmen niet meer; ik doe het niet vaak genoeg. Na twee keer heen en weer varen moet ik aan land gaan, anders kom ik niet meer terug op de plank als ik in het water val...

      Verwijderen