19 augustus 2010

Waar we ons eigenlijk druk om moeten maken

Wij zijn niet bang voor de gevaren waar we het meeste risico voor lopen, maar voor de spectaculairste gevaren. Vallen van grote hoogte's, explosies, hoge snelheden en enge mannen met wapens, maskers of baarden, daar zijn we bang voor. Voor bomaanslagen, vliegtuigongelukken, geheimzinnige ziektes, terroristen en ga zo maar door. De media, politici en slimme marketing-mensen maken hier handig gebruik van. Ben je bang voor de Mexicaanse griep? Voor ontvoering van je kind? Voor terroristen? Wij berichten erover/ onze politieke partij doet er iets aan/ wij verkopen er een inenting voor.

Rationeel gezien zou je bang moeten zijn voor de dodelijke gevaren waar je het meeste risico voor loopt. Gisteren las ik een interessant feit, weggemoffeld in een quiz voor algemene kennis in het weekblad Der Stern. Wat denkt u dat de meest voorkomende doodsoorzaak is in Duitsland, als je ziektes buiten beschouwing laat? Kies uit:
a) Verkeersongelukken
b) Vallen
c) Zelfmoord
d) Geweldpleging

(Denk er even over na voor je verder leest)












Het antwoord luidt:
1 - Zelfmoord - ongeveer 9000 doden per jaar (NL: 1525)
2 - Vallen (!) - ongeveer 8000 doden per jaar
3 - Verkeersongelukken - ongeveer 4000 doden per jaar (NL: 715)
4 - Geweldpleging - ongeveer 400 doden per jaar

Dat dit zo een verrassing is, komt doordat zelfmoord nog betrekkelijk taboe is. Je leest er weinig over in de krant, en dat is ook in orde zo. We hebben dus tenminste op dat gebied nog een beetje fatsoen.

Over het onderwerp zelfmoord weet ik weinig. Wat ik weet, is dat het vaak voorkomt bij mensen die depressief zijn, en dat depressiviteit een echte erkende ziekte is. Deze ziekte kan met behulp van lichamelijke kenmerken gediagnosticeerd worden, en ze kan ten dele goed behandeld kan worden met medicijnen.

We lopen dus het meeste gevaar te sterven doordat we ons zelf doden. Het gezegde dat je zelf je ergste vijand bent, krijgt in deze context opeens een heel andere betekenis. Maak je daar maar eens druk om.




NB:
Als je ziektes wel meerekent, dan torenen die huizenhoog boven de genoemde doodsoorzaken uit. De belangrijkste doosoorzaken zijn dan kanker en hart- en vaatziektes.

14 opmerkingen:

  1. Dat vallen/ongelukken in en om huis hoog scoren was me wel bekend, maar zelfmoord nog hoger dus. Triest in onze zogenaamde welvaarstmaatschappij.

    Dat depressie(ten dele?) goed te behandelen is is niet waar. Ik ken een aantal zwaar depressieve mensen, eentje heeft inmiddels zelfmoord gepleegd, anderen modderen verder, proberen vanalles uit(soms) maar de medische wereld is niet in staat echt te helpen.
    Ik denk dat medemenselijkheid meer zoden aan de dijk zal zetten, onze maatschappij is gewoon ziek.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. In Nederland worden per jaar zo'n 150 tot 170 moorden geregistreerd, waarvan 70% door bekenden/familie is. Dus als je in dat geval ergens voor bang moet zijn dan is het je familie. :-)

    Brand komt ook bitter weinig voor en toch sluiten mensen daar een verzekering tegen af.

    Mijn score is 4 verkeersongevallen (tijdens 270.000km fietsen) met in totaal 1 hoofdwond, 1 sleutelbeenbreuk en 1 gehoorbeschadiging. Met schoolgym 1 armbreuk. Door gewoon wandelen ruim 20x een enkel verstuikt. En 1 x een armbreuk door het schoonmaken van de douche. Daarnaast 0 blessures door 200.000km vliegen. Het ergste wat mij tot nu toe overkomen is, was tijden het zitten. Ik viel zittend flauw op de WC en heb daar zo'n rugblessure mee opgelopen dat ik de week er na alleen kon liggen en het probleem pas na een halfjaar voorbij was. Het probleem werd verhoogd omdat ik op een verhoogd toilet zat.

    Dat thuisvallen is toch vooral een leeftijdsprobleem. Tot je 50ste overkomt je dat weinig of je moet al veel aan doe-het-zelven doen. Na je 50ste neemt de kans en blessureimpact toe. Gebeurt ook met fietsen.

    Ongelukken tijdens het werk moet je ook niet uitvlakken. Maar ook daar geldt: wat tel je mee? Zo zijn schimmels in liftschachten erg berucht. Je loopt er luchtwegaandoeningen mee op waarvan in NL ook geschat wordt dat dat 1500 doden per jaar haalt. Nadeel is dat dat niet goed te meten is. Mensen raken ziek, raken uit hun werk en gaan dan pas het hoekie om. Vaak wordt de koppeling van slechte ventilatie en slechte hygiëne bij een eerdere baas niet gemaakt.

    Dat zelfmoordpercentage is al jaren hetzelfde en in vergelijkbare landen vergelijkbaar qua percentage. Je moet al een flinke dictatuur met behoorlijke onderdrukking hebben wil het aantal zelfmoorden minder worden. Maar dat komt waarschijnlijk omdat mensen dan aan andere doodsoorzaken sterven.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @Marjan: Ik zei al dat ik weinig weet van depressies. Ik heb documentaires gezien en een film over manische depressiviteit; dat zijn extreme stemmings-schommelingen tussen depressie en euforie. Tegen deze vorm zijn wel medicijnen te krijgen, die ook werken, zo wordt het tenminste gesteld. Mensen nemen ze echter soms niet omdat hun gevoelens dan zo zeer gedempt worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. @Xiwel: Zittend flauwvallen op de WC kunnen we voor het gemak onder de rubriek 'vallen' zetten. Daarmee pas je goed in de statistiek.

    In dezelfde Stern stond ook een vlammend stukje anti-fiets polemiek. Dat er tegenwoordig fiets-öko-terroristen onderweg zijn en meer van dat soort onzin. Wat me daarvan wel bijgebleven is, is dat het aantal dodelijk verongelukte fietsers in Duitsland stijgt, en dat gaat tegen de trend in van het dalende aantal verkeersslachtoffers in het totaal. Ik denk dat dat komt doordat het aantal fietsers zelf stijgt, maar dat de voorzieningen (fietspaden en stoplichten) in Duitsland niet voldoende verbeterd worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Oh pardon, ik heb Margreet aangezien voor Marjan. Mijn excuses aan allebei ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. :)

    Ken je de Hulk? Die heeft zo'n manische stoornis, medicijnen? Volgens mij heeft ie nog steeds niet de juiste medicijnen gekregen, voorzover die bestaan.
    Nichtje van mij idemdito.
    Vaak is het een toevalstreffer als een medicijn aanslaat.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Bob: Dat van die fietsdoden is ook in Nederland zo. (Daar logde ik afgelopen-April over.) Het probleem zit hem in de oudere medemens, die de fiets heeft ontdekt. Als zij vallen, dan zijn de gevolgen erger. Daarnaast zijn ze vaak onervaren als fietser omdat zij jaren in de auto hebben gezeten.

    Toch is de totale trend gunstig. Per afgelegde fietskilometer neemt het aantal fietsdoden niet toe en zakt het zelfs. Doordat er meer gefietst wordt rijden er minder mensen in een auto en daar zakt dus het absolute aantal slachtoffers. Want laten we wel zijn, fietsers die elkaar in het ziekenhuis of erger rijden zijn enorm uniek. In 99% van de gevallen is er een auto bij betrokken.

    En zelfs voor die oudere mensen is het gunstiger. Als zij niet fietsen, dan komt dat doorgaans neer op minder bewegen en dan overlijden ze eerder aan een beperkte longcapaciteit (naar mijn weten is dat de grootste veroorzaker van sterfgevallen).

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik had het goed geraden..:-)

    Als zelfmoord in verreweg de meeste gevallen een gevolg is van ziekte dan is, als je ziektes niet mee telt, dus vallen de belangrijkste doodsoorzaak.

    Ik ben ooit van de trap gevallen bij het stofzuigen.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. "Als zelfmoord een gevolg is van ziek zijn", ja die gedachte bekroop mij ook bij het schrijven. Ik dacht, ik laat het maar in het midden.

    Ik moet eens nadenken of ik ooit vervelend gevallen ben, ik geloof het niet. Ik ben een keer flauw gevallen tijdens het douchen (ik had toen een vrij zware griep), maar daar is niets bij gebeurd. Ik ben nogal voorzichtig met op stoelen en tafels en vensterbanken klimmen in huis, juist door al die verhalen. Speciaal vanwege de nieuwe woning met hoge plafonds heb ik een nieuwe stabiele ladder gekocht. Ik ben dus blijkbaar voor de juiste dingen bang :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik heb een keer bij een val mijn vulpen gebroken. Het was op de rijweg, maar ik ben niet aangereden.
    Het zou volgens mij mogelijk moeten zijn, ook zonder depressie zelfmoord te plegen Bij voorbeeld oude mensen, die er genoeg van hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Fietsongelukken komen ten delen vaker voor doordat er soms verkeerde denkbeelden bestaan over hoe de verkeers veiligheid te verbeteren. Vaak denkt men dat het veilger wordt door kruispunt meer overzichtelijk te maken. Dit resulteert echter in een situatie waar de automobilist harder over het kruispunt rijd omdat hij/zij alles kan overzien. Dit levert een verschuiven op naar slachtoffers in de 'zwakkere' verkeersdeelnemers (fietsers en wandelaars). Een betere mannier om het verkeer veiliger te maken is met verkeersremmende maatregelen (drempels, etc..)

    We gaan tot nu toe nog niet echt in op de vraag waarom mensen niet bang zijn voor sommige van de meest voorkomende doodsoorzaken.
    Volgens mij zijn mensen komt dit omdat mensen niet zo snel bang voor dingen die ze (denken) onder controle (te) hebben zoals zelfmoord. Daar ben je niet bang voor want dat heb je zelf onder in de hand. Ook heb je in hoge mate controle over vallen of niet vallen, je kunt voorzichtig zijn.
    Verkeers ongevallen is al moeilijker en een vliegtuig ongeluk heb je al helemaal niet in de hand.

    En ja natuurlijk de belangrijkste reden voor dit verschijnsel is dat het menselijk brein nu eenmaal heel regelmatig totaal onzinnig werkt.

    Statiek laat ook zien dat heel veel mensen in bed dood gaan dus ik van nu af aan maar niet meer in bed slapen en ik heb een goede kans om langer te leven.

    Rob A.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. @Rob: Ik zou de eerste zin dus zo moeten herschrijven:
    Wij zijn niet bang voor de gevaren waar we het meeste risico voor lopen, maar voor de spectaculairste gevaren, en voor de gevaren die we niet zelf in de hand hebben.

    Dat klopt wel. Zo heb je vaak meer angst als je met iemand meerijdt in de auto dan wanneer je zelf rijdt.

    Het is ook heel gevaarlijk om je met een ambulance te laten vervoeren; daar sterven veel mensen. Het is dus beter om na een ongeluk zelf naar het ziekenhuis te rijden.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Met mijn rotte knie ben ik wel een val-kandidaat. Maar nou nog niet hoor!
    Het lichaam neemt ook zelf maatregelen tegen gevaren. Sinds ik die knie heb heb ik hoogtevrees ontwikkeld. Had ik daarvoor geen last van.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Als het om verkeersdoden gaat, moet je ook even kijken naar de gewonden. Naast die paar honderd (veel te veel) verkeersdoden vallen er nog altijd tienduizenden gewonden. Het risico dat je iets overkomt wat blijvende gevolgen heeft voor de rest van je leven is niet denkbeeldig. Hele klinieken zitten er vol mee. En dat zal elders in Europa niet veel beter zijn. De meeste doden en gewonden vallen overigens niet op de snelwegen of in auto's, het zijn vooral fietsers, voetgangers, scooterrijders en motorrijders die er aan moeten geloven vaak. Onvoorzichtig gedrag is geen vreemde conclusie. Als ik nog herinner hoe ik zelf op de brommer reed is het een wonder dat ik niet meer gevolgen heb meegemaakt dan wat schaaf- en brandwonden. De auto is en blijft relatief veilig. Wat geweldsdelicten in de familie betreft; daar is wel een zekere teneur waar te nemen waar nieuwkomers een rol bij spelen. Eergevoel en de daaraan gekoppelde wraak spelen mee om de cijfers omhoog te jagen. En de ongelukken thuis? Zoals ik zelf ooit heb ervaren, is een traptrede missen al voldoende voor een schouderbreuk. De eerste hulpposten van de ziekenhuizen zitten vol met lieden die even aan het klussen waren en naar beneden kukelden of erger. Het is natuurlijk vreselijk als je die cijfers leest over zelf gekozen overlijden. Waarbij de twijfelgevallen nog niet eens zijn meegenomen vaak. Het is helaas niet politiek te regelen, anders zou ook daarvoor vast een partij worden opgericht...Waarbij slechts een ding echt helpt tegen al die doden en gewonden. Niet meer aan het verkeer deelnemen, maar dan ook echt nooit meer. Niet meer klussen, niet meer sporten, en psychiatrische hulp vna de wieg tot het graf voor iedere inwoner van ons land...

    BeantwoordenVerwijderen