2 augustus 2010

Online omgangsvormen volgens Knigge

Knigge is in Duitsland een commissie die zich bezig houdt met etiquette en omgangsvormen. Onlangs hebben ze de omgangsvormen op het internet bekeken en de nodige misstanden vastgesteld, wat we natuurlijk allemaal allang wisten. Voor diegenen die soms door de bomen het bos niet meer zien, onzeker zijn, of het aangenaam vinden een leidraad te hebben, heeft Knigge nu aanbevelingen gepubliceerd voor de online omgangsvormen. Daar deze uiteraard in het Duits zijn, stelt nu uw Hollander In Duitsland geheel kostenloos een Nederlandse vertaling van een Duitse samenvatting ter beschikking.


Ook op Internet-netwerken moet men een beleefde omgangsvorm en respect voor de medemens in acht nemen, volgens omgangsexperten. De virtuele wereld is geen "vrijbrief voor gelijkmakerij", aldus een verklaring van de Knigge-commissie. De commissie heeft gedragsregels opgesteld, die oproepen tot respechtvolle communicatie en een kritische selectie van de netwerken.

In sociale netwerken gaat vaak het gevoel voor reele relatie-netwerken verloren, kritiseert de Knigge-commissie. Als bijvoorbeeld alle deelnemers elkaar  'vrienden' moeten noemen zoals bij Facebook, dan wordt daarbij uit het oog verloren hoe verschillend menselijke relaties zijn, en omgangsvormen zoals respect, achting en terughoudendheid worden veronachtzaamd. Per slot van rekening ga je in het echte leven ook anders om met collega's, chefs, familieleden en leraren als met vrienden. Een zakenpartner of een superieur als 'vriend' aan te spreken, kan deze met recht als aanmatigend opvatten.

In een codex met 12 punten beveelt de commissie onder andere aan, privezaken niet te vermengen met beroepsmatige dingen, en geen al te vertrouwelijke gegevens vrij te geven. Lompe familiariteit tegen een respectspersoon is taboe, evenals fictieve identiteiten. "Niet alleen vrienden, maar ook zakenpartners rechercheren in het Internet", zo Wälde. "Wie zo doet alsof hij iemand anders is, wordt in het echte leven snel blootgesteld. Zijn geloofwaardigheid is weg." Ook personeelsafdelingen van bedrijven vergelijken informatie in de sollicitatie met gegevens op het internet.

Tevens zou je altijd de tijd moeten nemen om een fatsoenlijk aanhef en een afscheidsgroet te schrijven. Pas op voor gebruikers die zoveel mogelijk kontakten op hun lijst voeren. Dit is geen teken van kwaliteit, "maar meer van oppervlakkigheid en geldingsdrang". De Knigge voor internetcommunicatie beveelt in zo een geval aan, de uitnodiging beleefd af te slaan.

In principe moet iedereen kritisch bekijken welke netwerken voor hem geschikt zijn en welke niet. Criteria daarbij zijn onder andere kosten, de bescherming van de privacy, het image van het netwerk en de baten.

18 opmerkingen:

  1. 'zoveel mogelijk kontakten op hun lijst voeren. Dit is geen teken van kwaliteit, "maar meer van oppervlakkigheid en geldingsdrang'
    Moet je es bij Hyves kijken hoeveel zogenaamde vrienden men heeft :) Ook bij het bloggen zie je die oppervlakkigheid trouwens.

    Wat zegt een fictieve identiteit over iemand?
    Waarom wil men 'geheim' blijven vraag ik me weleens af. is dat een angst?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hyves is dezelfde pot nat als Facebook.

    De reden dat ik hier 'geheim' ben, is omdat ik dan wat vrijer kan schrijven. Ik schrijf af en toe over het bedrijf waar ik werk en collega's. Die wil ik ik allebei niet met naam noemen. Als ik zelf mijn naam zou noemen, dan is het een koud kunstje de rest te achterhalen. Wie een beetje gewiefd is, vindt sowieso mijn gegevens. Xiwel heeft al uitgevonden waar ik precies woon.

    Een "fictieve identiteit" is denk ik nog iets anders dan een nickname in een forum, hoewel het dezelfde kant op gaat.

    Ik heb laatst ook een ander e-mail adres genomen om op sollicitatiebrieven te zetten. Mijn prive-e-mail adres duikt namelijk ook op in allerlei fora en discussies waar ik wel eens iets gezegd heb dat een werkgever niets aangaat.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Misschien is het zo dat je je bij een fictieve identiteit anders voordoet dan je bent, maar dat kan met een nickname ook en ook wel met je eigen naam. Toch is het wel een deel van je?
    Is het erg vind je dat Xwel je gegevens achterhaald heeft?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Nee. Hoewel ik van Xiwel alleen de virtuele identiteit ken, vertrouw ik erop dat hij het niet rondbazuint.

    Wat je onder een nickname schrijft is inderdaad een deel van je, maar wel een deel dat je alleen in bepaalde relaties wilt laten zien.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik denk dat er een verschil is tussen een nickname/pseudoniem en je anders voordoen dan je bent. Ik doe me in elk geval niet anders voor dan hoe ik ik me in het normale leven gedraag. Dat kan je van veel mensen die hun normale naam gebruiken niet zeggen. Welke politicus speelt geen toneel? Misschien is het wel eenvoudiger om jezelf te zijn met een nickname.

    Ik heb helaas een te unieke achternaam (zijn er 15 van in de wereld) en een te gewone voornaam (zijn er 100.000 van in Nederland en 100.000 in Duitsland en Tsjechië). Vandaar een nickname.

    Dat ik ooit achterhaalde waar Bob nu woont heeft te maken met een getoond uitzicht in 1 van zijn berichten en mijn geografische zoekafwijking. Je exacte adres weet ik niet, mogelijk bel ik bij de buren aan als ik de volgende keer door Erfurt fiets. :-)

    Het leuke van het internet en van het gebruik van nicknames is dat iedereen juist gelijk is. Dus eventjes niet de rangen en standen. In het dagelijks leven heb ik daar overigens ook behoorlijk lak aan, maar veel mensen juist niet. Zij zijn niet eerlijk naar hun werkgever, uit angst om hun baan te verliezen. In veel huwelijken worden ook hele toneelstukken opgevoerd om elkaar maar niet te verliezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Xiwel: Het grappige is dat dit "iedereen gelijk behandelen", wat in Nederland meer gepropageerd wordt, hier juist als een vorm van ongemanierdheid wordt gezien. Het betekent bijvoorbeeld dat je je "Vorgesetzten" niet met het nodige respect en afstand behandelt.

    Een andere uiting daarvan is dat iemand die "distanzlos" is, die dus tegen iedereen jij en jou zegt, als primitief en onbeleefd wordt gezien, het kan zelfs een uiting zijn van een gedragsstoring in de psychiatrie. "Distanzlos" te zijn is een symptoom van verschillende psychische aandoeningen.

    Dat is wel even andere koek dan in Nederland, en dat is ook meteen de reden dat je met je Nederlandse manieren hier soms heel argwanend wordt bekeken.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Distanzlosigkeit in de Duitse wiki!

    Die Distanzlosigkeit oder Abstandslosigkeit bezeichnet eine Charakteristik eines spezifisch sozialen Kontaktverhaltens, sie kann unter anderem Symptom einer manischen Störung oder Persönlichkeitsstörung sein. Im einzelnen wird sie durch folgende Merkmale gekennzeichnet[1]:

    - Kontaktsuche ohne kritische Beurteilung von sozialer Erwünschtheit, sozialer Nähe und sozialen Strukturen
    - Einsatz von Kommunikationsformen, die der eigenen sozialen Stellung zum Partner nicht angemessen sind[2]
    - Erzwingen von sozialen Interaktionen trotz Zurückweisungen
    - Verletzen der Intimsphäre des anderen.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ha ha, Herr Wiki zou in Nederland niet lang overleven!
    Ik herinner mij ineens hoe er in Frankfurt eens bij me aangebeld werd. Voor de deur stonden een loodgieter en de buurvrouw van beneden. Ze wilden graag even in mijn keukenkastje kijken, want er lekte iets beneden. Ik had daar geen probleem mee, maar de buurvrouw wel. Pijnlijk! Ze stond echt haar handen te wringen van ellende en verontschuldigde zich honderd maal voor deze inbreuk op mijn privé-leven.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Bob: Zelf vind ik ook dat er een verschil is tussen gelijk behandelen en omgangsvormen. Ik vind namelijk ook dat je iedereen met respect moet behandelen. En kinderen van 10 jaar kunnen bij mij daar ook op rekenen. Dus geen leeftijdsdiscriminatie of hierarchiediscriminatie.

    In de laatste 10 jaar gaat me dat in Duitsland prima af. Maar ik kom er dan ook als tourist. Als ik daar met mensen spreek dat voel ik er geen irritatie (en daar ben ik erg gevoelig voor). Mensen vinden het juist wel leuk, iemand die wat opener is. Een beetje het Linda de Mol- en Rudy Carell-effect.

    Mijn indruk is dat de Duitsers de laatse jaren stukken vlotter/soepeler zijn geworden. Maar het kan ook komen omdat ik ouder/grijzer word en het dan wel mag zeggen, wat ik op jongere leeftijd (en ik zag er nogal jong uit) niet mocht.

    Ik ben ook wel in Duitse bedrijven geweest voor m'n werk. Dat is al wat langer terug. In 1 bedrijf waren de rangen en standen nogal groot en die leverde dan ook slechte kwaliteit omdat er geen goed intern contact was. Je hebt niets aan een 'kwaliteitsmanager' als die het te min vind om zijn kantoor uit te komen en geen woord met de monteurs wil wisselen.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Net verschenen? En nu al hopeloos ouderwets.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Als het maar ouderwets genoeg is, dan wordt het weer modern.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Voor mij was Twitter geen echte aanvulling op wat ik links en rechts op het www al deed. Facebook is dat wel. Net als Linkedin. Daar heb je echt iets aan. 'Vrienden' zullen zeker anders moeten worden bekeken dan 'vrienden' in het ware leven. Wie het verschil niet kent moet ook niet op het internet actief worden. Niet duscussieren, niet van mening verschillen. Het www barst van de namaak, het is ook voor velen een uitlaatklep die ze niet met hun eigen naam/persoon uiten, doch onder een of andere schuilnaam. Wie normaal gesproken goed is opgevoed en enige normen en waarden kent, zal een ander mens niet lastig vallen, of laster verspreiden. Dat blijft een lastige, er zijn altijd lieden die menen dat onder het mom van deen schuilnaam alles kan, en dat je daarmee gevoelens van mensen niet kwetst. Dat geldt ook voor roddel en achterklap. Wie mij echt heeft leren kennen weet dat ik zelf redelijk recht voor zijn raap ben. Maar met respect voor andere meningen. En NOOIT op de persoon gericht. Zou het net zo worden als in het echte leven, stop ik er accuut mee....En echt, ik heb er wel eens tegen aan gezeten. Maar dan zijn er de echte vrienden die me dan weer even 'redden'....

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Respectspersoon, wat is dat? Een autoriteit?

    Fictieve identiteit in zakelijke omgeving is dus taboe, in priveomgeving sterk aanbevolen.

    Gebruik van een nette aanhef verplicht voor zakelijke (openbare) berichten, maar hier hoeft het toch niet?

    Gutenabend Herr Holländer im Deutschland, Wie geht es Ihnen heute??

    Je zou ook onderscheid kunnen maken in (vrienden)netwerken van mensen die elkaar regelmatig zien en spreken en in contacten met Internet-onbekenden.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Ja er zijn nog wel wat hiaten inderdaad.

    Het is grappig dat je moet vragen wat een respectspersoon is. Dat is uiteraard iemand waar je respect - je weet wel, die oubollige gewoonte - voor (zou moeten) heb(-ben)/t.

    Respectpersoon voor kinderen zijn bijvoorbeeld leraren, ouders en de meeste volwassenen.

    Voor mij zijn respectpersonen oudere collega's, chefs, ambtenaren, mensen met die ik alleen maar zakelijk te doen heb, enz.

    Ik geloof dat ik online 3 identiteiten heb. De eerste is Hollander in Duitsland, daarme heb ik bijna alleen contact met mensen die ik alleen via internet ken.

    Dan is er mijn prive-identiteit voor vrienden en familie. Deze identiteit loopt een beetje over naar de zakelijke.

    Dan heb ik nog een e-mail adres dat ik alleen voor sollicitaties en hele officiele dingen gebruik. Als de man van personeelszaken dit adres ingeeft in Google, dan vindt hij niets van mijn blog of reakties bij andere blogs.

    Bij Facebook heb ik een account lopen, dat vind de man/ vrouw van personeelszaken als hij mijn volledige naam googelt. Op dat account doe ik heel weinig, en in mijn beschrijving heb ik een korte beroeps-c.v. opgenomen.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Ik heb hedendaags VanDale er nog op nageslagen, maar daar staat respectspersoon niet in.

    Respect.. dat lijkt mij wel iets typisch Duits eigenlijk.

    BeantwoordenVerwijderen