27 maart 2014

Vliegen

Ik heb officieel een nieuwe verslaving, naast alle andere verslavingen (koffie, suiker, tablet/computer): vliegen. Vliegen met de paraglider wel te verstaan. Ik kijk zo'n 10 keer per dag naar de verschillende weerberichten om te zien wanneer het weer vliegweer is. Ik lees iedere dag minstens een half uur in de forums om te kijken of ik nog iets nieuws kan leren. Op mijn werk kijk ik voortdurend uit het raam om de wolken te observeren. Ik heb de komende drie vakanties zo geboekt dat ik kan vliegen; de eerste week van de paasvakantie zijn we in de Elsas, de tweede week ben ik bij mijn moeder in Zeeland, daar wil ik Zoutelande uitproberen, en in het hemelvaart-weekend heb ik een safety-cursus geboekt in Oostenrijk. Oh, en in de zomer ben ik een week in Denemarken voor een cursus kitesurfen. Dat is wel geen vliegen, maar het lijkt er een beetje op.

Op mijn blog hier schijnt het onderwerp niemand te interesseren, omdat het te ver van het bed is neem ik aan, maar dat mag de pret niet drukken. Ik blog over dingen die me interesseren, en dat is nu eenmaal paragliden. Op de forums heb ik niet zo veel bij te dragen, daar zitten voornamelijk de cracks die al 10 to 20 jaar vliegen. Ik ben nog niet zo ver in mijn vlieger-carriere.

Grof gezien kun je in paragliden twee richtingen inslaan: cross-country (lange afstanden vliegen), of acro(-batics). Voor cross-country heb ik nog geen licentie, en het interesseert me minder dan acro. Bij acro worden figuren gevlogen. Acro is technisch moeilijker, en bovendien is het in Duitsland officeel verboden. "Kunstflug" ist niet toegestaan, je mag maximaal in een hoek van 60 graden schuin vliegen (...). Er is natuurlijk niemand die daarop let, tenzij je anderen er mee lastig valt of een ongeluk veroorzaakt. Acro/ figuren vliegen vind ik veel leuker, het nadeel is voor mij dat het hier in de omgeving moeilijk is, omdat de bergen niet hoog genoeg zijn. Je moet zoveel moeite doen om hoogte op te bouwen dat je je wel twee keer bedenkt voordat je die hoogte met twee of drie manoeuvres weer vernietigt. Ik kan nog niet zoveel figuren, alleen maar de spiraal en de wing-over, en bij beiden ben ik nog in de beginfase. In de safety-cursus is er gelegenheid om naast de veiligheidsoefeningen ook zulke manoeuvres te trainen, en dat ga ik dus doen.

De spiraal is een manier om snel af te dalen. Je draait in cirkels steeds stijler, todat het scherm "op zijn neus gaat"; dat betekent dat je niet meer naar voren vliegt, maar naar beneden. Je gezicht en de voorzijde van het scherm zijn dan meer naar de bodem gericht als naar de horizon, als je begrijpt wat ik bedoel. Daarbij wordt de paraglider veel sneller dan normaal. De zink-snelheid kan oplopen tot 20 m/s (72 km/u), de snelhied van het scherm door de lucht is nog hoger. (De normale snelheid van een paraglider is 35-40 km/u). De daarbij optredende centrifugaalkrachten zijn zo hoog, dat er krachten van 2 tot 3 "g" (zwaartekracht) op de piloot inwerken. Dat is gevaarlijk, omdat je daardoor het bewustzijn kunt verliezen of de orientatie. Desalniettemin is het vliegen van de spiraal zelf nog eenvoudig, vergeleken met het gecontroleerd beeindigen (exit) van de spiraal. De kunst is om de spiraal geleidelijk uit te leiden. Als je dat niet doet, maar in een keer uit de bocht komt en rechtdoor vliegt, dan remt het scherm snel af tot de normale snelheid, terwijl de piloot door zijn traagheid nog een paar seconden met hoge snelheid doorgaat, waardoor hij dus naar boven zwiept voor het scherm uit. Als je op dat moment remt, heb je verloren. Je maakt dan de vergissing dat je met de remmen jezelf probeert af te remmen, terwijl je in werkelijkheid het scherm afremt. Het scherm is op dat moment echter al veel langzamer dan jij, en dit effect wordt nog eens versterkt. Dat heeft tot gevolg dat het scherm daarna als tegenreaktie extra snel naar voren schiet, en als je pech hebt dan schiet hij naar onderen door en val je zelf "door het scherm". Dat is het worst-case-scenario. Je kunt in de lijnen verstrikt raken of zelfs in het scherm, en eventueel kun je de noodparachute niet meer werpen. De goede uitleiding is dus geleidelijk. Na een goede uitleding draai je nog een keer extra de bocht in in dezelfde richting, om de overtollige energie van het scherm af te bouwen. Schiet het scherm dan toch nog door, dan rem je het af op het moment dat het SCHERM naar voren zwiept, en niet jij zelf.

--Hier zie je een spiraal uit het gezichtspunt van de piloot--

--En hier eentje vanaf de grond gefilmd--

Heeft de spiraal nog een functie, bijvoorbeeld om snel af te dalen als het weer onverwachts omslaat, de wing-over is een pure kunstfiguur. De wing-over bestaat uit afwisselende snelle bochten naar links en naar rechts. Doordat de piloot en het scherm een pendel vormen, schommelt de piloot daarbij in grote bogen naar links en naar rechts om het scherm heen, alsof hij in de achtbaan zit. We spreken van een wing-over als de piloot zover naar boven zwiept, dat hij boven het scherm uitkomt, oftewel wanneer de hoek waarmee hij onder het scherm hangt meer dan 90 graden is. Er zijn een aantal problemen met de wing-over. Je moet een goed gevoel hebben voor de combinatie van sturen met je gewicht en sturen met behulp van de remmen. Je leidt de bocht in met je gewicht, en daarna komt de rem. Op het hoogste punt begin je al met je gewicht tegen te sturen voor de volgende bocht, om dan weer met de rem mee te sturen. Als je het ritme gevonden hebt, dan is het erg makkelijk om de uitslagen steeds groter te maken, zodat ze snel te hoog kunnen worden, met alle gevolgen van dien. De juiste dosering is dus belangrijk. Het hoogste punt is kritisch, omdat het scherm hier zeer langzaam wordt. Je moet nu door de bocht draaien. Door de lage snelheid verliest het scherm de luchtdruk van binnen en dreigt in te klappen. Om dit tegen te gaan, moet je de vleugel "ondersteunen" door de buitenste rem EVENEENS aan te trekken. Natuurlijk niet zoveel als de rem van de binnenbocht, want dan maak je geen bocht meer!

Video wing-over

Zowel met de wing-over als met de spiraal gebeuren ongelukken, het is dus oppassen geblazen. Trainen doe je alleen tijdens een safety-training met genoeg hoogte en boven water. Er is dan altijd een boot aanwezig met een of twee duikers voor noodgevallen. Bij de aanstaande training wil ik de SAT leren, als er gelegenheid is. De SAT is een variant van de spiraal, waarbij het scherm en de piloot tegen elkaar in draaien om een gemeenschappelijk middelpunt. Het probleem van deze manoeuvre is dat de uitleiding moeilijk is. Een goede uitleidng mondt uit in een stijle spiraal(!), een slechte uitleiding in een "spin". Een spin is de toestand waarbij je niet meer vooruit vliegt, maar alleen nog maar naar links of rechts om je as draait, en daarbij vrij snel naar beneden zakt. De spin wordt uitgeleid met een full-stall, en dat is geen pretje

--Video SAT--

--Video full-stall--

--Video spin / heli --

En dan hier als toetje nog een fantastische video van de professionals, de Acro Twins:

--Acro Twins Freestyle air 2009--

Geen opmerkingen:

Een reactie posten