20 november 2009

Zelf-experiment: Ritalin

Na een paar sensationele artikelen in de landelijke weekbladen, en ervaringsberichten van kennissen in het ziekenhuis, heb ik besloten om zelf eens een portie te proberen van Ritalin.

Ritalin is enerszijds een medicijn dat zeer succesvol wordt ingezet bij kinderen die last hebben van ADHD. Deze kinderen zijn bijvoorbeeld hyperactief, kunnen zich slecht concentreren, en springen van de hak op de tak. Ze zijn regelrechte lastpakken in de klas op school, voor ouders zijn ze zeer vermoeiend, en ze staan hun eigen ontwikkeling in de weg omdat ze weinig dingen tot een goed einde brengen; voordat het zover is, zijn ze alweer door iets anders afgeleid.

Het middel wordt door zijn succes enigszins gedemoniseerd. Doordat het zo goed werkt zou het de artsen ertoe verleiden de kinderen te snel met medicijnen rustig te krijgen, terwijl er misschien alternatieve behandelingen mogelijk zijn. In Der Stern werd betoogd dat Ritalin helemaal niet nodig is, want als je met de kinderen naar een werkkamp in de gezonde natuur gaat, dan gedragen ze zich ook beter. Dat klopt natuurlijk, maar is wel een eind van de realiteit verwijderd. Als ik op vakantie ga naar een mooi gebied, dan heb ik ook geen last van werkstress en contratiestoornis, hallo!

Anderszijds wordt het in toenemende mate door 'gezonde' mensen toegepast als hulpmiddel bij activiteiten waar geestelijke prestaties en concentratie verlangd worden. Bijvoorbeeld studenten in de examentijd. Er zijn natuurlijk bijwerkingen, maar vergeleken met andere medicijnen en drugs zijn die zo onschuldig, dat zelfs ik het aandurf. In een artikel in der Spiegel las ik erover. Het spul maakt je niet intelligenter, maar zorgt ervoor dat je de aanwezige capaciteiten beter benut. Het blijkt dat studenten die sowieso al goede resultaten hadden, minder baat hebben bij dit middel dan middelmatige of zwakke studenten.In het artikel werd geschreven over een vrouw die het middel kreeg voorgeschreven van haar arts nadat ze nogal in de put zat en zich overbelast voelde. Het middel bewerkte wonderen. Ze nam het lange tijd, in totaal enkele jaren. Haar prestaties schoten in de hoogte. In haar beroep kwam ze verder. Ze was in staat 's avonds na het werk nog papieren van de zaak door te nemen, kranten en tijdschriften te bestuderen, en de kinderen te verzorgen. Na een tijdje klaagde haar man echter dat ze 'niet meer dezelfde persoon' was. Ze had duidelijk overdreven en was verslaafd geraakt.


Maar zover hoeft het niet te komen. Van iemand die het middel voorgeschreven had en nog restanten had, heb ik een doosje gekregen. Een speciaal doseerpilletje met 36 mg, dat zijn werkstof verspreid over de dag afgeeft.

Werkte het? Moeilijk te zeggen, ik denk het wel. Ik lette de hele tijd op of ik me beter zou kunnen concentreren, en waarschijnlijk concentreerde ik me alleen daardoor al beter. Ik merkte het al op straat in het verkeer, op de fiets. Ik was meer gefocusd, en lette beter op. Op het werk merkte ik dat ik gesprekken beter kon volgen. Normaalgesproken verlies ik vaak de draad van het verhaal als het me niet zo interesseert, maar nu was ik steeds in staat tijdens het luisteren te recapituleren en de draad weer op te pakken. Bij het werk merkte ik het ook. Bij het soort werk wat ik doe (machines programmeren), is een goede concentratie eigenlijk belangrijker dan slimheid. Het gebeurt dagelijks dat je bij de behandeling van een probleem een ander probleem tegenkomt dat eerst opgelost moet worden. Dit proces kan zich herhalen. Het is mij herhaaldelijk gebeurd dat ik zo in 3, 4 niveaus van verschillende problemen moet duiken, om daarna stapsgewijs weer terug naar boven te keren. En dan kun je in de tussentijd nog telefoontjes krijgen over andere problemen die niets te maken hebben met datgene waar je mee bezig bent. Als je je daarbij teveel laat meeslepen op een van de lagere niveaus, zonder de grote lijnen voor ogen te houden, dan kun je veel tijd verliezen, en zelfs compleet stranden zonder dat je het in de gaten hebt. Met behulp van Ritalin ging me dit makkelijker af. Ik was steeds in staat de vorige stap duidelijk voor ogen te houden, het kostte minder inspanning om me te concentreren.

In totaal heb ik het twee keer geprobeerd, eerst op een vrije dag, en een keer op het werk. Ik heb geen bijwerkingen geconstateerd. Maar ik blijf natuurlijk voorzichtig.

17 opmerkingen:

  1. Ik kom zelf nauwelijks verder dan aspernines bij hoofdpijn of zo. Meer slik ik niet en dat wil ik ook graag zo houden. Ooit, het lijkt een eeuw geleden, had ik wat last van stress. Teveel hooi op de vork, te veel (neven)functies en een zware baan. De dokter merkte op dat ik een hypernerveuze indruk maakte en schreef pillen voor. Ik nam er een en die werkte zo goed dat ik zowat achter het stuur in slaap viel. Op de verpakking stond ook dat je er niet mee mocht rijden, maar dat was me door niemand erbij verteld. Handig als je in een vakgebied zit waarbij rijden en reizen vast onderdeel is van jouw ob. IK heb die pillen weggemikt en ben gaan werken aan een betere tijdsindeling. Dat hielp al veel. Nooit meer van dat spul aangeraakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. In het algemeen heb ik de indruk dat mensen meer 'gestoord' zijn dan vroeger en de reden is dat ze sneller 'gestoord' worden door e-mail, telefoon en SMS'jes. Het is ook veel eenvoudiger om mensen met die hulpmiddelen te storen. Zag je vroger nog een dakdekker de hele dag dakdekken, nu hoor en zie je hem de hele dag op het dak met zijn mobieltje. Als je goed luistert, dan gaat het om rekeningen (die hij op het dak niet bij de hand heeft) en om steeds planningen bij te stellen ('sorry het werk loopt hier een beetje uit ik kom pas later bij jullie.'). En dat uitlopen heeft nmm dus met de 3 uur bellen te maken, die van zijn dagelijkse werktijd afgaan.

    En wat nu op het dak gebeurt, gebeurde al eerder in kantoren. Je kan niet eens meer rustig naar de WC, want door het bedrijf wordt verwacht dat je daar mobiel berijkbaar bent. Dat terwijl de beste ingevingen bij mij juist op de WC kwamen. Dus minder goede ingevingen => slechtere kwaliteit werk => meer zeurende klanten en die doen dat dan weer per telefoon of mail.

    Goed met die stoormiddelen omgaan lijkt me tegenwoordig een hele klus. Zeker als je werk hebt dat concentratie vergt. Mijn oude medicijn, voldoende slaap - dus 's avonds laat niet thuis aan het werk, zal nog steeds helpen. Maar dat je naar chemische hulpmiddelen grijpt vind ik niet verwonderlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leuk! Dat wil ik ook.
    Ik had het er toevallig eergisteren nog over met een kennis. Ze is kinderarts en heeft kinderen met ADHD. Voordat ze het aan haar kinderen gaf had ze het ook zelf geprobeerd en dat beviel goed.

    Ze zei dat het rustiger werd, niet meer de hele tijd ideeën en gedachten die haar afleidden van wat ze aan het doen was. Toch gaat ze het niet structureel slikken.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dus in principe zou iedere werknemer ritalin moeten nemen om nog beter te kunnen functioneren.

    Ik ben ook wel benieuwd hoe je je de volgende dag voelde.

    Ik ben niet zo van de medicijnen. Ik neem alleen paracetamol of ibuprofen wanneer ik hoofdpijn of weer eens last van nek / schouders heb en het echt niet meer is uit te houden.

    Toen ik door de burnout nog heel erg diep zag en geen licht aan het eind van de tunnel zag, heb ik in overleg met de psychologe en huisarts een maand of 4 "blijpillen" genomen. Ik ben er uiteindelijk mee gestopt omdat ik me alleen maar slechter door die pillen voelde. Ik had geen zin om eerst vele maanden met chemische troep te moeten experimenteren voordat ze zouden werken.

    Achteraf ben ik blij om die beslissing, want die vrouw die 2 jaar terug haar man en dochter met een bijl vermoordde had een te grote dosis genomen van dezelfde "blijpillen" die ik destijds nam.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Leo: Dat klinkt gevaarlijk! In slaap vallen achter het stuur is net zo gevaarlijk als dronken te zijn. Natuurlijk is het beter als je de oorzaak van de klachten weg kunt nemen, in jouw geval een betere tijdsindeling. In mijn geval zou dat een andere baan betekenen, maar ik heb wel de indruk dat mijn problemen in allerlei andere beroepen ook zijn toegenomen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Xiwel: Zie mijn antwoord aan Leo. Wij zijn op het werk verplicht altijd een draadloze telefoon bij ons te dragen. Er worden reprimandes uitgedeeld wanneer je dat niet doet. Soms neem ik bewust de telefoon niet op, maar dat kun je niet te vaak doen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @OZ: Ik heb er de volgende dag helemaal niets van gemerkt. Mogelijke bijwerkingen zijn rusteloosheid en slaapstoringen, maar die zijn bij mij niet opgetreden.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Marjan: Misschien kun je het in de toekomst zo krijgen. Op het moment heb je er een recept voor nodig. De intensiviteit van de werking is te vergelijken met koffie, de werking op zich is een beetje anders.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Liekie: Moest je die pillen zo lang volhouden om te weten of ze werken? Dat vind ik wel raar. Moet het niet veel sneller werken? Wat zijn blijpillen precies?

    Hoofdpijn en nek/ schouders: typische stressverschijnselen. Ik heb een keer een cursus progressieve ontspanning gedaan. Dat kan goed helpen tegen deze verschijnselen. De spanningshoofdpijn ontstaat kennelijk doordat verkrampte spieren in nek en schouders de bloedtoever naar het hoofd verminderen. Door de cursus heb ik geleerd meteen te merken wanneer ik in het dageljks leven ergens verkramp. Ik doe de oefeningen al lang niet meer, maar dat heb ik er wel aan overgehouden.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. @liekie: en magnesium helpt ook enorm met hoofpijn ivm verkramping van de nekspieren. kost drie keer niks en is volkomen ongevaarlijk. helpt ook tegen rusteloze benen en somige gevallen van slapeloosheid/

    voor de rest: het is net als met die mobieltjes op het werk. uiteindelijk zal alles verplicht worden, wat de produktiviteit verhoogt. nu mobieltjes, straks blijpillen en ritalin. je ziet dat patroon nu al met ritalin gebeuren. Laatst stond in een column van kinderpsycholoog Steven Pont (waar ik een fan van ben), een treffend dialoog tussen ritalinslikker en behandelaar. het ging ongeveer zo:
    -zeg Nitro, waarom slik je je pillen niet meer?
    -luister eens flapdrol, ik slik die troep toch alleen maar voor jou, mijn moeder en die kankermaatschappij. Zeker niet voor mij.

    de mexicaanse griep ool zo iets. kwa kwaadaardigheid vergelijkbaar met een gewone griep, maar owee toen bleek dat de besmettelijkheidsgraad vele malen hoger lag! dat zou een daling van de arbeidsproduktiviteit van het hele land kunnen betekenen! Nou, dan wordt er snel een inentingsprogramma op poten gezet, want dàt moeten we voorkomen, niet waar? onder het mom van gevaarlijk virus.
    ik heb het gezien bij verschillende vriendinnen en/of kennissen: zij waren in mijn ogen volkomen normaal, maar gingen massaal aan de blijpillen. als ik vervolgens eens ga schreeuwen, OMDAT IK EEN MENS BEN, dan kijken ze van: "wat heb JIJ? moet jij niet eens aan de pillen?" als we elkaar niet meer accepteren als potentiëel vallende mensen, dan zal de lat steeds hoger gelegd worden, en zullen we allemaal gedwongen worden om steeds meer rommel te slikken, om steeds normaler te worden, en steeds produktiver.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. hoezo produktief? produceren doen de chinezen toch al? vroeger de japanners, die hebben al lang een stijve vek.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik had vanmorgen een pakje in de post! Later vertel ik meer...

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Magnesium neem ik regelmatig. Tegen de kramp in de kuiten en voeten 's nachts, dat helpt echt.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. @ Bob:
    Blijpillen is een liever woord voor antidepressiva. Het duurt zeer lang voordat een anti depressivum begint te "werken". Vaak is het nodig te testen hoeveel iemand moet nemen om weer blij te worden.

    Ik heb in Nederland destijds Cesar therapie gehad voor de klachten met nek en shouders (en dus ook hoofdpijn) omdat de spieren (vooral aan 1 zijde) te kort zijn. Ik moet zoveel mogelijk ontzien en natuurlijk spelen stress en drukte ook een rol.

    Bij de spiegoloog heb ik destijds ook ontspanningsoefeningen gekregen en geleerd te signaliseren wanneer ik verkramp.

    @OZ: bedankt voor de tip, ik zal eens in de apotheek hier om de hoek naar magnesium vragen. Misschien dat ik dan 's nachts ook niet meer verga van de kramp wanneer ik me weer eens uitstrek en de kramp in mijn been of voet schiet :s

    BeantwoordenVerwijderen
  15. @Liekie: Magnesium-Brausetabletten kun je ook in de supermarkt kopen. Tussen de 1 en 3 euro voor een buisje. 300 mg is een een goede dosis per dag. Sommige tabletten zijn 300 mg, andere 200 of 150.

    BeantwoordenVerwijderen