30 juni 2010

Fietsvakantie Elberadweg - 4 - van Gohlis naar Wittenberg

Vandaag is het regenpakkenweer. Mensen denken vaak dat je op de ligfiets meer regen vangt dan op een rechtop-fiets. Dat is natuurlijk zo als je stilstaat, omdat het horizontale oppervlak dan groter is. Als je echter rijdt, dan valt het erg mee. Je wordt niet natter op de ligfiets, maar je wordt op andere plekken nat. Op een gewone fiets vang je het meeste water op de schouders, op de armen,  op de voorkant van de dijbenen en op de schoenen. Op de ligfiets komt het water uit een andere richting. De voeten en de benen worden bijna niet nat. Dat ligt eraan dat het water tegen de zolen van de schoenen aan "valt", en daar komt normaalgesproken niet veel water doorheen. Het kan ook zijn dat mijn speciale fietsschoenen zo goed waterdicht zijn. Waar je een beetje last van hebt is opspattend water tegen de achterkant van de bovenbenen. De armen worden bijna niet nat, dat komt omdat mijn ligfiets een bovenstuur heeft, en mijn armen bij het rijden dus schuin naar voren en naar boven wijzen. Je vangt wel meer water op de borst. De schouders blijven goed droog. Op je hoofd vang je meer water in het gezicht dan boven op je kruin, door de schuin achteroverliggende houding.

Of je in het geheel nu meer of minder water opvangt lijkt me een leuke meetkundige puzzel voor de liefhebber, misschien ga ik dat ooit nog eens uitvogelen. Je moet dan weten hoe snel de regen naar beneden valt, hoe snel je fietst, en hoe groot je oppervlakte in verschillende richtingen is. Misschien heeft Xiwel of Rob zin in deze puzzel.

Als we de eerste korte stop houden om in de beschutting van een bushaltehokje de regenkleding te schikken, zijn bij A. de schouders al nat onder de jas. Maar dat ligt aan zijn regenjas, die geen echte regenjas is. Aan het einde van de dag zijn de leren schoenen van mevrouw HID doorweekt, en dat ondanks dat ze speciale schoenhoesjes draagt.

     ... foto 41 ...


     ... foto 42 ...



Waar dit precies is weet ik niet meer, maar we komen langs een plek met veel omgewaaide bomen. Als we een brug over de Elbe oversteken, zien we dat die een behoorlijk indrukwekkende stormschade heeft. De afscherming aan de zijkant van de brug bestaat uit grote kunststof / plexiglas platen van ongeveer anderhalf bij 3 meter, en ongeveer 1-2 cm dik. Hele rijen van deze platen zijn uit hun kozijnen gerukt. Bouwvakkers zijn al bezig de platen te repareren. Later op de dag horen we dat hier een heuse tornado heeft gewoed.

     ... foto 43 ...


     ... foto 44 ...



Stilleven nr 4: Ligfiets met boom.

     ... foto 45 ...



De volgende grotere stad op de route is Torgau. A. vertelt dat hier beren worden gehouden in de voormalige slotgracht. Beren? Ja, beren. In vergelijking met een dierentuin hebben ze aardig wat ruimte. Je kunt ze goed bekijken vanaf de brug op een veilige afstand.
Hier zie je eerst de slotgracht zonder beren.

     ... foto 46 ...

En hier is een beer.

     ... foto 47 ...

Ik zag twee beren ijsberen.


     ... filmpje 48 ...



De burcht heet Schloss Hartenfels en heeft nog meer te bieden. Op de binnenplaats bevindt zich een indrukwekkend staaltje bouwkunst uit ... de zestiende eeuw (zegt het internet). Het gaat om een wenteltrap (Wendelstein) die compleet uit massief steen is gebouwd, met mooie "geschwungene" vormen. Een bijzonderheid is dat de trap geen dragende pijler heeft in het midden, en dus zelfdragend is. Daarvan afgezien is het ook een mooie bezienswaardigheid.

     ... foto 49 ...

     ... foto 50 ...

     ... foto 51 ...


Torgau heeft een stadhuis van Lego.

     ... foto 52 ...

En dan struikel ik over "Klettermax". Klettermax is een bijnaam voor kinderen die overal op klimmen. Deze Klettermax is een grote groffe houten sculptuur. Waarom de sculptuur zo grof is, ontdek als ik het bijgaande bordje lees: "Winnende sculptuur van de kettingzaagwedstrijd in Tornau 2008". (Ja, Tornau en niet Torgau. Tornau ligt ook in de buurt maar een stukje verderop.)

     ... foto 53 ...


     ... foto 54 ...



De volgende foto ziet er niet zo indrukwekkend uit, maar ik plaats hem omdat je daarop de kabel van een veerpont kunt zien. Op de Elbe zie je veel veerponten van dit principe. Deze pont heeft geen aandrijving nodig, er is geen motor, noch op de boot, noch aan de oever, er is geen zeil, en de pont wordt ook niet met de hand getrokken. De pont heeft wel een roer, en hij zit met de neus vast aan een lange kabel die zo'n vijftig tot honder meter verderop stroomopwaarts in het water of aan een oever verankerd is. Als de pont aan de kant ligt, dan wijst de boeg in de lengterichting van de rivier stroomopwaarts. Als hij vertrekt, dan worden de trossen losgemaakt, en het roer wordt schuin gezet. Hoewel de pont nog niet van zijn plaats komt, gedraagt hij zich alsof hij vaart, door het voorbijstromende water. Door de schuine stand van het roer gaat de boot zelf ook schuin liggen. Dan begint de stroming tegen een kant van de boot te drukken, en de pont schuift langzaam schuin naar de overkant. Simpel en geniaal. Ergens heb ik horen zeggen dat een Nederlander dit principe heeft uitgevonden. Een dergelijke veerpont heb ik echter nog nooit in Nederland gezien, en dat zal er wel aan liggen dat de Nederlandse rivieren niet snel genoeg stromen omdat Nederland nu eenmaal zo plat is.
Wiki zegt dat dit een gierpont is. Voor de techniek-freaks biedt de Duitse wiki nog een uitgebreide technische uitleg van de Gierseilfähre.

     ... foto 55 ...

Tegen de woensdagavond komen we aan in de Lutherstad Wittenberg.

Stilleven nr 5: Ligfiets en het klooster waar Luther zijn 95 stellingen aan de deur vastnagelde (Schlosskirche Wittenberg).

     ... foto 56 ...


Mevrouw HID is een grote fan van de onlangs overleden schilder en architect Hundertwasser. Deze staat bekend om zijn tegendraadse, organisch aandoende ontwerpen. Ondanks dat hij zo uniek is, vallen zijn gebouwen bij veel mensen in de smaak. Er zijn geen rechte vormen, wel veel bonte kleuren, en planten en bomen worden geintegreerd. Het is een lust om in een huis van Hundertwasser te wonen. In Wittenburg is een school die niet oorspronkelijk door Hundertwasser ontworpen is, maar die hij in zijn eigen stijl gerenoveerd heeft. Natuurlijk nemen we een kijkje.

Stilleven nr 6: Ligfiets met Hundertwasser-school.

     ... foto 57 ...

Staat deze boom in het gebouw of erbuiten?

     ... foto 58 ...



En ter afsluiting van de dag uw eigen Hollander In Duitsland samen met Luther himself. En ligfiets natuurlijk. Deze Luther is vrij nieuw, van kunststof en heel erg rood. Dat hebben de makers met opzet gedaan om de aandacht te trekken. Natuurlijk waren er behoudende stemmen die het niet eens waren met een dergelijke uitbeelding, maar die hebben blijkbaar verloren.

     ... foto 59 ...

Wordt vervolgd

17 opmerkingen:

  1. Voor de rekenaars:
    Een regendruppel heeft ongeveer een snelheid van 9 m/s = 32 km/u. We hadden een gemiddeld tegenwind van 3 Beaufort = 15 km/u. De gemiddelde fietssnelheid bij deze tegenwind was 16 km/u. We hadden dus een relatieve snelheid t.o.v. de lucht van 31 km, grofweg evenveel als de valsnelheid van de regen. Dat betekent dat de regen relatief voor ons precies schuin van voren onder een hoek van 45 graden valt. Vergelijk nu het oppervlak van een rechtop-fietser en een ligfietser onder deze hoek. Ik denk dat de rechtopfietser dan minder water vangt en de wedstrijd wint. Wat we wel zien is dat je op de ligfiets des te droger blijft, hoe sneller je rijdt. Op derechtop-fiets is dat precies andersom.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nemen we voor de horizontale fietser een verticaal plat vlak en leggen we dat vlak horizontaal dan blijft de hoek van inval 45º en is de hoeveelheid opvallend regenwater gelijk?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dat is duidelijk een te ver doorgevoerde simplificatie. Op zich wel correct.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Margreetz.web-log.nl1 juli 2010 om 09:24

    ooh Hundertwasser, daar ben ik ook fan van, wilde er ooit een log aan besteden..
    De boom staat natuurlijk IN het gebouw en hij groeit naar buiten.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. "Winnende sculptuur van de kettingzaagwedstrijd in Tornau 2008".
    Bizar hoor. Ik zou er niet opgekomen zijn. Misschien ook leuk als culturele impuls voor de Achterhoek.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ja Bob, je moet lengte en breedte natuurlijk ook meenemen; mw HID met haar prachtige Henna-dos lijkt veel kleiner dan hr HID.

    Gierpont in Dieren

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Margreet: We hebben al meerdere gebouwen van Hundertwasser bekeken op andere plaatsen, ik vind het jammer dat hij zo weinig navolging heeft. Ik vind 'moderne architectuur' (zeg maar vanaf Bauhaus) vreselijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. @Marjan: inderdaad bizar. Doet me denken aan een Siemens-programmeur waar ik eens mee gewerkt heb. Die had een zijn sleutelhanger een miniatuur kettingzaagje in een plastic doorzichtig balletje. Ik vroeg ongelovig of dat soms een reclame-kadootje was geweest. Nee, hij is een liefhebber van een kettingzagen, en de miniatuur is van het model dat hij zelf in het echt heeft.

    Overigens een zeer kundige en slimme programmeur.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Bob, geweldig leuke verslagen van jouw vakantietocht. Ik geniet er echt van en ben er zelfs een beetje stil bij. Zal je wel niet opgevallen zijn...

    BeantwoordenVerwijderen
  10. @Leo: Dank u dank u.

    Als je het zo allemaal achter elkaar zet, dan merk je pas hoeveel je eigenlijk meemaakt op zo'n vakantie.

    Voor mij is het ook een goede training voor het geheugen. Normaalgesproken was ik nu al vergeten dat die plaatsen waar ik geweest ben Bad Schandau, Pillnitz, Meißen, Riesa, Gohlis, Torgau en Wittenberg heten. Dat ik dat nu nog uit mijn hoofd weet komt puur door deze verslagen.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Dat van die regen ga ik niet narekenen. Als het even kan fiets ik niet als het regent. Ik word dan erg cultureel en duik musea en kastelen in. Als het te gek wordt dan besluit ik soms een trein te nemen naar een droger gebied. En dat zit eigenlijk in het opspattende water wat slecht is voor m'n open ketting. Door de regen (maar dan moet het flink regenen) is de kans op een lekke band ook aanzienlijk groter.

    Die gierponten ken ik ook van de Maas. Toch is het alweer een tijdje terug. Ik weet dat er een vervangen is door een brug en mogelijk zijn die anderen in de afgelopen jaren wel los gaann varen. Dat wil rijkswaterstaat omdat er wel eens tegen zo'n kabel wordt gevaren met alle ellende vandien.

    Hier vlakbij in Akersloot was een kabelpont. Die wordt dus met een kabel over het Noordhollands kanaal getrokken. Als ie aan de overkant is dan viert de kabel en die zakt dan naar de bodem zodat de overige schepen er langs kunnen. Maar dat gaat regelmatig mis en ergens deze maand krijgen ze een losvarende pont.

    Afgelopen jaar kwam ik nog een zeer authentieke gierpont bij Bamberg tegen. Die man gebruikte een kloet en aan de overkant stond een mooi bord met uitleg dat het uit Nederland was overgewaaid.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. @Xiwel: Dat is een mooi idyllisch veerpontje. Doet me aan iets denken, een toneelstuk of een opera of zo.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ik heb nog een bijzondere pont in een van de volgende afleveringen. Een geheime pont die bewaakt wordt door buitenaardsen ...

    BeantwoordenVerwijderen
  14. @Bob: Geen 'cliffhanger' maar een 'ferryhanger'. :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Pillnitz, je bent gewoon in Pillnitz geweest ze. Ik ken al die plaatsen ook. Over die beren heb me toen ook erg verwonderd. Wij waren er in oktober 2005 en blijkbaar zitten ze er nu nog. En Torgau is natuurlijk ook de plaats waar de Amerikanen en de Russen elkaar tegenkwamen op de Elbe. En in Wittenberg heb ik mijn afstudeerscriptie geschreven. Als het goed is ligt er een exemplaar op het stadhuis. Brings back memories. Ga je nog naar Leipzig? Veel plezier nog!

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Ha die Hette, ben je weer eens online?. Ja dat van die Amerikanen en Russen heb ik me ook meerdere keren laten vertellen, maar zoiets gaat bij mij het ene oor in en het andere oor uit.

    In Wittenberg afgestudeerd? Tjemig daar kan ik niet tegenop ;-)

    In Leipzig zijn we niet geweest. Volgende week gaat de reis naar het Veluwemeer.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Nee ik ben gewoon in Antwerpen afgestudeerd ;-). Mijn scriptie ging over het gebied Fläming en de taalverwantschap met het Nederlands.

    BeantwoordenVerwijderen